Przemierzając polsko-niemiecki most edukacyjny: Uniwersytet Europejski Viadrina

© Heide Fest

W tej serii artykułów przedstawiamy Państwu placówki edukacyjne i uczelnie z regionu nad Odrą, skupiając się na tematach niemiecko-polskich, europejskich i międzykulturowych oraz obszarze przygranicznym nad Odrą i Nysą. W tym tygodniu zapraszamy Państwa do podróży na polsko-niemiecką granicę, dokładniej do Frankfurtu nad Odrą w Brandenburgii, gdzie zaprezentujemy Uniwersytet Europejski Viadrina.

Uniwersytet Europejski Viadrina został założony w 1991 roku jako uniwersytet europejski z szczególnym zadaniem na szczególnym miejscu, bezpośrednio przy granicy z Polską. Uważa się za uniwersytet reformatorski, który w swojej pracy naukowej i dydaktycznej w szczególny sposób realizuje interdyscyplinarność i internacjonalizm, promuje polsko-niemieckie porozumienie oraz dąży do integracji europejskiej. Realizuje swoją odpowiedzialność wobec społeczeństwa poprzez specjalne zaangażowanie w obszarze polsko-niemieckiej przestrzeni współzależności po obu stronach Odry. Pod względem zawodowym Viadrina świadomie ogranicza się do trzech dyscyplin naukowych z zakresu nauk humanistycznych: prawa, ekonomii i kultury.

Od 2023 roku Viadrinę kieruje historyk Europy Wschodniej, Prof. Dr. Eduard Mühle. W swoim przemówieniu inauguracyjnym powiedział, że Viadrina poprzez wytrwałą pracę nad intelektualnymi fundamentami projektu europejskiego - w odpowiednich programach studiów, projektach badawczych i ofertach transferu - przyczynia się do „obrony procesu integracji europejskiej przed egoizmami narodowymi i cierpliwego jego rozwoju".

Studia i życie międzynarodowe

Wyjątkowy charakter międzynarodowy można doświadczyć na Uniwersytecie Viadrina w życiu kampusowym, w studiach i badaniach. Około jednej trzeciej studentów i studentek pochodzi z zagranicy, a największą grupę stanowią osoby z Polski. Dla większości studiujących na Viadrinie semestr za granicą na jednym z około 250 partnerów akademickich w 50 krajach świata jest nieodłączną częścią studiów. Wyłącznie w Polsce studiujący na Viadrinie mogą wybierać spośród 26 różnych instytucji partnerskich na jeden lub dwa semestry za granicą.

Ponadto programy podwójnych dyplomów umożliwiają zdobycie stopnia zarówno na Viadrinie, jak i w innych międzynarodowych uniwersytetach. Obejmuje to między innymi magistra europeistyki, który Viadrina oferuje we współpracy z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetem BILGI w Stambule oraz Sciences Po Strasbourg. Również w dziedzinie międzynarodowej ekonomii, Uniwersytet Viadrina oferuje podwójne stopnie, między innymi ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie, Uniwersytetem Katolickim w Cordobie w Argentynie oraz Montpellier Business School we Francji. Unikalną ofertą międzygraniczną na Wydziale Prawa są studia prawa niemiecko-polskiego, które umożliwiają równoległe studiowanie dwóch europejskich systemów prawnych w dwóch krajach i dwóch językach.

Tematy przyszłości: Digitalizacja i spojrzenie na Wschód

Ale nawet studiując „ tylko" na Viadrinie, można codziennie wyjeżdżać za granicę. Wspólnie z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM) Uniwersytet Viadrina prowadzi Collegium Polonicum w polskich Słubicach - po drugiej stronie Odry, w zasięgu wzroku głównego budynku Viadriny. Znajduje się tam m.in. jedna z najmłodszych instytucji badawczych Viadriny oraz wspólny projekt z UAM: European New School of Digital Studies (ENS), szkoła założona w 2020 roku. Z perspektywy nauk politycznych, socjologicznych i prawnych badane są tu wyzwania i szanse związane z digitalizacją, na przykład regulacja sztucznej inteligencji czy kampanie wyborcze w erze mediów społecznościowych. Studenci z wielu krajów świata uczęszczają tu na studia magisterskie z zakresu przedsiębiorczości cyfrowej.

Jednostką jeszcze młodszą na Viadrinie jest otwarte pod koniec 2023 roku Centrum Studiów Polskich i Ukraińskich Viadriny (VCPU). Nowa centralna jednostka badawcza powstała z Centrum Studiów Polskich Interdyscyplinarnych założonego w 2011 roku na Uniwersytecie Viadrina i tworzy nowe przestrzenie i możliwości dla badań nad historią i kulturą, polityką i społeczeństwem Ukrainy w ich europejskich kontekstach i globalnych powiązaniach. Kierownictwo VCPU sprawują Prof. Dr. Dagmara Jajeśniak-Quast, dyrektorką Centrum Interdyscyplinarnych Studiów o Polsce (ZIP) oraz Prof. Dr. Andrii Portnov, dyrektor - jedynego w Niemczech - profesorstwa Entangled History of Ukraine. Z okazji otwarcia Andrii Portnov powiedział: „Ukraina od wielu lat stanowi ważny punkt w badaniach i nauczaniu na Uniwersytecie Viadrina. Szczególnie w obszarach historii, ekonomii i prawa, badań nad pokojem i konfliktami oraz kultury, literatury i języka Uniwersytet Viadrina posiada wykwalifikowanych ekspertów. Intensyfikacja współpracy tych ekspertów z międzynarodowymi badaniami nad Ukrainą, dalszy rozwój naszych bliskich relacji z ukraińskimi uniwersytetami partnerskimi i badaczami oraz w ten sposób przyczynienie się do zdobycia pewnej wiedzy o Ukrainie - to cel nowego Centrum”. 

Więcej informacji o Viadrinie można znaleźć pod tym linkiem.